Nowy Bytom
Teren obecnego Nowego Bytomia przez kilkaset lat był porośnięty gęstym lasem należącym do miasta Bytomia, wzmiankowanym w 1369 r. W 1624 r. wymienia się Czarny Las jako "Schwarzwald", zaś w 1668 r. pod polską nazwą "Miejski Czarny Las". Teren ten funkcjonował przez lata jako obszar dworski, a później dzielnica miasta Bytomia. Był zarządzany przez specjalną ekspozyturę magistratu.
Obecny pl. Wolności był pierwotnie targowiskiem. Miejscowość zwano Friedenshotte (od nazwy huty), potocznie zaś Frydenshuta.
Od 1776 r. rozwijało się tu górnictwo węglowe.
W 1830 r. powstała kopalnia "Lythandra" (później "Wanda").
W latach 1899-1902 powstaje "Friedensgrube" (kopalnia "Pokój").
W 1840 r. przemysłowcy David Loewenfeld z Gliwic oraz Moritz Friedlsnder i Simon Loewi z Bytomia założyli hutę żelaza nazwaną "Friedenshotte" (huta "Pokój") W 1884 r. uruchomiono w niej stalownię tomasowską (pracowała do 1924 r.), trzy lata później stalownię martenowską. Z kolei w 1904 r. powstała walcownia blachy cienkiej i w 1910 r. walcownia średnia. Właśnie w hucie "Pokój" w 1933 r. rozpoczęła produkcję walcownia blachy taśm na zimno konstrukcji inż. T. Sędzimira, będąca osiągnięciem technicznym w skali światowej.
W l polowie XIX wieku powstało na terenie późniejszego Nowego Bytomia także hutnictwo cynku. W 1836 r. założono hutę "Rosamunde", w 1846 r. "Beuthener Hotte" (Hutę Bytomską).
W 1906 r. uruchomiono kolejowy ruch osobowy z Chebzia do Kochłowic z przystankiem Czarny Las. Dopiero w 1913 r. późniejszy Nowy Bytom otrzymał własny dworzec.
Charakterystyczny gmach konsumu huty "Pokój" (Kaufhaus) powstał w 1904 r. Od niego wzięła swą potoczną nazwę dzielnica Kaufhaus.
W 1843 r. zaloźono tymczasową szkolę w gospodzie kolo huty "Pokój". Nowe budynki szkolne wznoszono przy obecnej ul. Hallera, pierwszy w latach 1873-74, następne w 1900 r., 1905 r. , 1907-08 r. W latach 1923-29 istniało w Nowym Bytomiu gimnazjum humanistyczne.
Od 1852 r. ks. Józef Szafranek z Bytomia odprawiał tu nabożeństwa misyjne w magazynie stolarni lub pod gołym niebem. Później odprawiano msze w kaplicy więzienia pomocniczego.
W latach 1884-85 zbudowano kościół św. Józefa według projektu Paula Jackischa z Bytomia. Usytuowano go w połowie drogi z Frydenshuty na Zgodę. Obecny kościół św. Pawła w stylu wykorzystującym wątki romańskie i bizantyjskie powstał w latach 1911-12 według projektu Holendra Johannesa Klompa z Dortmundu. Stary kościół zamknięto w 1931 r. i rozebrano w dwóch następnych latach, po wybudowaniu nowego na Zgodzie. Pozostały po nim fundamenty.
Drugą świątynią parafialną jest poświęcony w 1938 r. kościół Ducha Św. na kolonii Czarny Las.
W 1922 r., po przyłączeniu do Polski, powołano samodzielną gminę Nowy Bytom (początkowo zwaną Polski Bytom). W ten sposób nastąpiło odłączenie tego terenu od miasta Bytomia pozostałego po stronie niemieckiej.
Nowoczesny okazały ratusz gminny powstał w latach 1928-29 (obecny Urząd Miejski). Gmina otrzymała wówczas trójpolowy herb przedstawiający św. Barbarę, pół-orła górnośląskie- go oraz część zębatego koła; zwieńczony murowaną koroną.
Na mocy ustawy Sejmu ŚI. z 10 lipca 1939 r. Nowy Bytom od 1 stycznia 1940 r. miał otrzymać prawa miejskie co weszło w życie dopiero po zakończeniu wojny.
W 1951 r. do Nowego Bytomia przyłączono Wirek, Bielszowice, Halembę, Kochłowice i Bykowinę.
W 1959 r. miasto połączono z Rudą w jeden organizm miejski zwany Rudą Śląską
Nowy Bytom jest siedzibą Urzędu Miejskiego
W Nowym Bytomiu znajdują się: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji Dom Kultury, Huta "Pokój", kryta pływalnia Huty "Pokój" S.A. i zabytkowy Kościół Św. Pawła.
Mówiąc o Nowym Bytomiu bez związku z miastem Bytom, trzeba powiedzieć, że osady Nowego Bytomia - Huta Pokój i Huta Zgoda - są typowymi osadami przemysłowymi. W okresie międzywojennym nowobytomska huta "Pokój" była największą hutą żelaza w Polsce. Nie jest to jedyny element nadający Nowemu Bytomiowi charakter wyróżniający go w zespole gmin rejonu.
Ważniejsze zabytki architektury:
- kościół pod wezwaniem Świętego Pawła
- kamienice przy ulicy Niedurnego 30 i 34, 41-67 oraz Placu Wolności
- willa "Florianka"
- Miejski Ośrodek Kultury im. H.Bisty
- wieża wodna u zbiegu ulic Chorzowskiej i Pokoju
- domy robotnicze przy ul. Wojska Polskiego i Parkowej
Tekst pochodzi ze strony www UM Ruda Śląska http://www.rudaslaska.pl