Dawniej rudzka lecznica, dziś ruina. Budynek szpitala w Wirku usytuowany przy ulicy 1 Maja 279 od lat jest nieużywany i niszczeje. Czy jest szansa na uratowanie zabytku?
Opuszczony budynek szpitala w Wirku niszczeje
Gmach dawnego wireckiego szpitala został wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku. Budynek został zbudowany z cegły na planie litery U. Kres jego działalności nastał w 2003 roku. Do tego czasu mieściły się tutaj Oddziały Chirurgii i Reumatologii SPZOZ Szpitala Miejskiego w Rudzie Śląskiej. Wewnątrz znajdowała się także kaplica pw. świętych Eufemii i Karola Boromeusza, w której zachowały się oryginalne elementy wyposażenia. Trzy lata później obiekt został wpisany do rejestru zabytków. Budynek znajduje się też w Gminnej Ewidencji Zabytków. To cenny zabytek, bowiem stanowi integralny element zabudowy Wirku.
Miała być prywatna klinka a jest ruina
Po dekadzie od zamknięcia szpitala pojawił się pomysł utworzenia tu prywatnej kliniki, czyli Centrum Medyczno-Rehabilitacyjno-Rekreacyjnego. Miasto sprzedało obiekt spółce Szpitale Polskie. Szykowano się do rewolucji i gruntownej przebudowy. Przed budynkiem pojawiły się nawet wizualizacje projektu. Jednakże koncepcji tej nie udało się zrealizować. Dlaczego?
- Spółka Szpitale Polskie jako podmiot wpisany do Rejestru Podmiotów prowadzących działalność leczniczą prowadziła działalność gospodarczą, która polegała na zarządzaniu szpitalami powiatowymi w oparciu o wieloletnie umowy dzierżawy, zawarte ze Starostwami Powiatowymi. Źródłem przychodów Spółki były świadczenia zdrowotne realizowane na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia. Niestety Narodowy Fundusz Zdrowia rozliczał i dokonywał płatności tylko za świadczenia limitowane, pomimo dużo większego zapotrzebowania ze strony lokalnej ludności. Należy również dodać, że świadczenia te w dużej mierze były niedoszacowane. Ich niska wycena dokonywana przez NFZ spowodowała, że wpływające na konto Spółki płatności nie wystarczały na pokrycie bieżących potrzeb z tyt. wypłaty wynagrodzeń dla pracowników medycznych, zakupu leków, zakupu sprzętu medycznego, jego przeglądów i konserwacji oraz kosztów stałych z tyt. dzierżawy szpitali, mediów itd. Spółka Szpitale Polskie od rozpoczęcia działalności borykała się z permanentnym brakiem bieżącej płynności finansowej, co uniemożliwiało podejmowanie jakichkolwiek działań inwestycyjnych. W związku z tym koncepcja budowy Centrum Rehabilitacyjnego został odłożony w czasie. Mimo trudności finansowych Spółka jako właściciel nieruchomości musiała ponosić wysokie koszty jej posiadania tj. podatek od nieruchomości, koszt ochrony budynku w następstwie nieustannej dewastacji nieruchomości - poinformował w piśmie Jakub Michalak - Prezes Zarządu Szpitali Polskich.
W 2016 roku przeprowadzono prace mające na celu zabezpieczenie budynku, w tym m.in. naprawiono ogrodzenie i na tym zakończyła się walka o przywrócenie opuszczonemu budynkowi funkcji użytkowych. W ubiegłym roku doszło do zawalenia środkowej części budynku. Sprawę kontrolowali przedstawiciele rudzkiego magistratu.
- Przedstawiciele miasta - miejski konserwator zabytków oraz naczelnik wydziału inwestycji uczestniczyli w dniu 25.08.2023 r. razem z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków i przedstawicielami PINBU w oględzinach mających na celu zbadanie przyczyn i okoliczności zawalenia się części obiektu. W dniu 06.12.2023 r. odbyło się posiedzenie Komisji badającej przyczyny katastrofy (skład jw.), w trakcie której omówiono wykonaną na zlecenie PINB ekspertyzę techniczną budynku. Właściciel obiektu mimo nałożenia na niego obowiązku wykonania tego dokumentu nie wywiązał się w tej czynności - poinformowała rzeczniczka prasowa rudzkiego magistratu, Agnieszka Piekorz-Hałczyńska.
Według ustaleń komisji przyczynami katastrofy budowlanej były: naturalne zużycie elementów budynku, brak remontów i bieżącej konserwacji, wpływy prowadzonej na przestrzeni kilkudziesięciu lat eksploatacji górniczej, a także nieuprawniona ingerencja i dewastacja osób trzecich.
PINB nakazał właścicielowi budynku uporządkowanie terenu katastrofy oraz zabezpieczenie budynku. Szpitale Polskie S.A. odwołały się od tej decyzji. Obecnie trwa postępowanie w WINB związane z wniesieniem odwołania.
Co dalej z budynkiem dawnego szpitala w Wirku?
Wielu mieszkańcom leży na sercu przyszłość zabytkowego budynku. Jaka czeka go przyszłość? Przedstawiciele Szpitali Śląskich poinformowali, że spółka prowadziła rozmowy z potencjalnymi nabywcami, jednak "wpisanie obiektu na listę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków odstraszył potencjalnych kupców"...
- Z uwagi na fakt, że Spółki Szpitale Polskie nie stać na utrzymywanie w/w obiektu od kilku lat czynione są intensywne starania w celu zbycia tego obiektu. Na portalach internetowych były zamieszczane ogłoszenia o sprzedaży obiektu, prowadzono rozmowy z kilkoma potencjalnymi nabywcami, zostały podpisane umowy przedwstępne sprzedaży nieruchomości, które niestety nie zostały sfinalizowane ze względu na zakwalifikowanie obiektu Szpitala na listę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, co w znacznym stopniu ogranicza możliwości zagospodarowania tego terenu, zwiększa koszty inwestycji oraz wymusza na potencjalnych nabywcach przestrzegania postanowień Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - przekazał Jakub Michalak.
Jak informują przedstawiciele spółki Szpitale Polskie w chwili obecnej trwają rozmowy z potencjalnym inwestorem, który jest zainteresowany zakupem nieruchomości i realizacją własnych zamierzeń co do niej.
- Z uwagi na sytuację finansową i prawną Spółki, sprzedaż ta podlegać będzie zatwierdzeniu przez sąd. Spółka identyfikuje jednak realną szansę, że nieruchomość w tym roku zmieni właściciela, który będzie posiadał potencjał do jej optymalnego wykorzystania - przekazał Jakub Michalak.
Mroczne zdjęcia urbexu
Zdjęcia prezentujące stan obecny budynku można znaleźć na facebookowej grupie fotoURBEXowi. Jego przedstawiciele zajmują się eksploracja opuszczonych, zapomnianych i często niebezpiecznych miejsc. Na zdjęciach autorstwa Pawła Józefa Szlegera możecie zobaczyć, w jak opłakanym stanie znajduje się budynek byłego szpitala w Wirku.
Co sądzicie o tej sprawie? Czy obiekt uda się sprzedać? Co zrobi nowy właściciel? Odbuduje zabytek?
